Nội Dung Chính
I. Giới thiệu về lễ cúng chúng sinh rằm tháng 7
Lễ cúng chúng sinh, còn được gọi là cúng cô hồn, là một trong những nét đẹp văn hóa tâm linh truyền thống của người Việt Nam. Thường diễn ra vào dịp rằm tháng 7 Âm lịch hàng năm, lễ cúng chúng sinh dành để tưởng nhớ và cầu siêu đến các linh hồn không có gia đình, không có nơi an nghỉ hoặc các vong hồn đã quá cố mà không có người thân lo cố. Tháng 7 Âm lịch được gọi là “tháng cô hồn” và ngày rằm tháng 7 được coi là thời điểm các vong hồn về thăm nhân giới.
II. Thời gian và cách thức tổ chức lễ cúng chúng sinh
Lễ cúng chúng sinh thường diễn ra vào ban tối, và người ta tin rằng lúc này các cô hồn sẽ quay về từ các vùng cõi âm. Điều này giúp cho việc cúng chúng được hiệu quả hơn, bởi cô hồn thường yếu đuối vào ban ngày và mặt trời sẽ làm hơi bay mất năng lượng của họ. Tuy nhiên, thời gian cúng chúng có thể linh hoạt dựa vào sự thuận tiện của gia đình, nhưng thường cần hoàn thành trước 12 giờ đêm ngày 15/7 Âm lịch.
III. Những điều cần chuẩn bị cho mâm cúng chúng sinh rằm tháng 7
Mâm cúng chúng sinh rằm tháng 7 thường được bày trên bàn thờ ngoài trời hoặc trước cửa chính ngôi nhà. Dưới đây là một số đồ cúng thường gặp trong lễ cúng chúng sinh:
- Tiền vàng: Số lượng tiền vàng thường từ 15 lễ trở lên, tượng trưng cho sự giàu có, sung túc cho các linh hồn.
- Quần áo chúng sinh: Số lượng từ 20 đến 50 bộ, đa dạng về màu sắc và kiểu dáng, đại diện cho những vật phẩm hữu ích cho các vong hồn.
- Tiền chúng sinh (tiền trinh): Được làm bằng giấy vàng, tiền này được cúng để các vong hồn có tiền mua đồ dùng và phước cho kiếp sau.
- Hoa, quả 5 màu (ngũ sắc): Hoa và quả tươi thường được sắp xếp đẹp mắt, tượng trưng cho sự tươi vui, thịnh vượng và đầy đủ của các cô hồn.
- Bỏng ngô, khoai lang luộc, ngô luộc, sắn luộc: Đồ ăn này thường là để cung cấp cho các vong hồn khi họ quay về nhân giới.
- Kẹo bánh, tiền mặt (tiền thật, các loại mệnh giá): Để đảm bảo rằng các cô hồn không thiếu thốn, tiền mặt và kẹo bánh thường được đặt vào mâm cúng.
- Cháo (tuỳ chọn): Nếu gia đình muốn cúng cháo thì sẽ có mâm gạo muối (5 bát, 5 đôi đũa hoặc thìa) để làm lễ.
IV. Thực hiện lễ cúng chúng sinh rằm tháng 7
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các loại đồ cúng, gia đình sẽ thực hiện lễ cúng chúng sinh như sau:
- Lễ cúng Phật, thần linh và gia tiên: Trước khi thực hiện lễ cúng chúng sinh, gia đình thường lễ cúng tôn thờ Phật, thần linh và các tổ tiên gia đình.
- Bày mâm cúng chúng sinh ngoài trời: Mâm cúng chúng sinh được bày ngoài trời hoặc chỗ phù hợp, không nên để mâm cúng chúng sinh trong nhà, sau đó gia đình sẽ cúng tẩm cho các linh hồn.
- Cúng cô hồn: Gia đình sẽ lập lờ mời các linh hồn về nhận lễ và cầu siêu cho họ.
- Phóng sinh (tuỳ chọn): Sau khi đã cúng chúng sinh, gia đình có thể tiến hành phóng sinh bằng cách thả lươn, cua, cá hoặc các loài vật sống khác ra sông, hồ, biển để giải thoát cho linh hồn.
V. Những lưu ý trong lễ cúng chúng sinh rằm tháng 7
- Không ăn đồ cúng cô hồn: Theo quan niệm, đồ cúng cô hồn là thức ăn của các linh hồn, người đã khuất. Việt truyền thống tin rằng không nên ăn đồ cúng cô hồn vì nó đã được cúng tâm và động thổ, người ăn có thể gây xui xẻo, bệnh tật hoặc rủi ro không mong muốn.
- Không đem đồ cúng cô hồn vào nhà: Sau khi kết thúc lễ cúng, các vật phẩm và đồ cúng đã được chọn làm lễ không nên đem vào nhà, nếu không sẽ mang lại điều không tốt cho gia đình. Thay vào đó, người thực hiện lễ cúng nên chôn hoặc bỏ vào túi để tiến hành loại bỏ một cách trang trọng và tôn trọng.
- Không cúng xôi, gà: Trong lễ cúng chúng sinh, các loại thức ăn như xôi, gà không nên xuất hiện trên mâm cúng. Điều này bắt nguồn từ việc các món ăn này là những món ưa thích của người sống và có thể khiến linh hồn ghen tị và muốn ở lại nhân giới thêm thời gian.
- Sắp xếp tiền vàng đúng cách: Khi rải tiền vàng lên mâm cúng, người cúng nên để 4 hướng Đông, Tây, Nam, Bắc, mỗi hướng từ 3 – 5 – 7 cây hương. Điều này mang ý nghĩa tượng trưng cho sự tặng quà cho các linh hồn từ khắp các hướng của không gian.
- Phóng sinh: Ngoài việc cúng chúng sinh, nhiều gia đình cũng tiến hành phóng sinh, tức là thả các loài vật sống như lươn, cua, cá vào tự nhiên. Việc phóng sinh có ý nghĩa giải thoát cho linh hồn và tích góp phước lành cho người thực hiện.
- Đạo cụ cúng chúng sinh: Trong lễ cúng chúng sinh, gia đình cần chuẩn bị đạo cụ cúng chính xác và tôn trọng, như nhang, hương, nến và những vật phẩm cần thiết khác. Các đạo cụ này thường có ý nghĩa thể hiện lòng thành kính và tôn trọng đối với các linh hồn.
Lễ cúng chúng sinh rằm tháng 7 không chỉ là một nghi lễ truyền thống mà còn là dịp để người Việt tôn vinh và tri ân những linh hồn đã qua đời, đồng thời cầu siêu cho họ có được sự an lành, hạnh phúc trong kiếp sau. Quan niệm và lễ cúng này thể hiện lòng thành kính của con người đối với sự sống và lòng nhân ái, tôn vinh giá trị con người trong xã hội. Mặc dù có những quy định về địa điểm và cách thức thực hiện, nhưng với sự tiến bộ của xã hội, người ta cũng hiểu và chấp nhận sự linh hoạt trong việc tổ chức lễ cúng chúng sinh để phù hợp với cuộc sống hiện đại.