Mâm ngũ quả là biểu tượng không thể thiếu trong ngày tết cổ truyền của người Việt. Tuy nhiên, mỗi vùng miền sẽ có một cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết khác nhau, tùy theo phong tục và quan niệm riêng. Dưới đây là 3 cách bày mâm ngũ quả cơ bản mà bạn có thể áp dụng trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới.
Nội Dung Chính
1. Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết chuẩn miền Bắc.
Ở miền Bắc, hầu hết các gia đình đều chọn cách sắp xếp mâm ngũ quả theo thuyết ngũ hành. Người miền Bắc cho rằng một mâm ngũ quả đẹp phải có màu sắc rực rỡ, hài hòa. Tuân theo 5 màu cơ bản là trắng kim, vàng thổ, đỏ lửa, xanh mộc và đen thủy. Vì vậy, mâm ngũ quả ở miền Bắc thường gồm 5 loại quả: chuối, bưởi, hồng, đào, quýt.
Ý nghĩa của từng loại quả trong mâm ngũ quả miền Bắc.
Mỗi loại quả sẽ mang một ý nghĩa riêng, đại diện cho từng ước muốn của gia chủ. Cụ thể, nải chuối xanh có hình dáng giống bàn tay, tượng trưng cho sự che chở, bao bọc và chứa đựng sự dồi dào. Bên cạnh đó, màu xanh dương còn là biểu tượng của sự sống, mang đến hy vọng về một năm mới phát triển hơn.
Những trái bưởi to, tròn, căng bóng mang ý nghĩa sức khỏe, thịnh vượng. Ngoài ra, bưởi còn tượng trưng cho sự no đủ, đủ đầy. Màu hồng với gam màu tươi sáng tượng trưng cho sự thành đạt. Đào là biểu tượng của sự thăng tiến, phú quý và thịnh vượng. Cuối cùng, quýt với màu vàng đặc trưng sẽ mang lại nhiều may mắn cho gia chủ trong năm tới.
Cách bày mâm ngũ quả miền Bắc
Đầu tiên, bạn cần chuẩn bị một chiếc đĩa hoặc khay có bề mặt phẳng. Tốt nhất nên dùng mâm gỗ vì khi đặt trên bàn thờ trông sẽ đẹp và ấm cúng hơn. Khay tròn gỗ tếch với thiết kế tối giản nhưng vô cùng tinh tế là sự lựa chọn tuyệt vời khi bày mâm ngũ quả đêm giao thừa. Bên cạnh đó, khay có kích thước đa dạng, giúp người dùng dễ dàng lựa chọn theo nhu cầu của mình.
Các loại quả sẽ được xếp xen kẽ, trong đó, quả lớn sẽ được xếp bên dưới. Chuối sẽ được đặt ở dưới cùng và sẽ hỗ trợ tất cả các quả ở trên cùng. Bưởi được đặt giữa nải chuối, xung quanh là đào, hồng, quýt. Nếu còn nhiều chỗ, bạn có thể cho thêm ớt hoặc quất để mâm ngũ quả đầy đủ và đẹp mắt hơn.
2. Cách bày mâm ngũ quả ngày tết của người miền Trung.
Khác với miền Bắc, mâm ngũ quả miền Trung thường không cố định về loại quả cũng như màu sắc. Thông thường, người dân miền Trung sẽ chọn hoa quả theo mùa và dựa vào điều kiện kinh tế của gia đình. Tuy nhiên, mâm ngũ quả ngày Tết vẫn phải có đủ 5 màu sắc khác nhau.
Các loại trái cây thường được sử dụng là chuối, mãng cầu, dừa, sung, đu đủ, xoài, bàn tay Phật, cam, bưởi,… Mỗi loại sẽ mang những ý nghĩa riêng, gửi gắm những mong muốn của gia chủ. cho năm mới.
Ý nghĩa của các loại quả trong mâm ngũ quả miền Trung.
Quả chuối trong mâm ngũ quả ngày Tết của người miền Trung cũng có ý nghĩa tương tự với mâm ngũ quả ở miền Bắc. Tất cả chúng đều tượng trưng cho sự bảo vệ, thịnh vượng và an lành. Thể hiện mong ước của bạn về một năm mới tràn đầy hy vọng và sức sống.
Trong khi đó, quả đu đủ mang ý nghĩa no đủ, sung túc cả về tiền tài và tình duyên. Quả sung là biểu tượng của sự phát triển, no đủ không chỉ về sức khỏe mà cả tiền tài, vật chất.
Phật thủ hình bàn tay nên nhiều người cho rằng tượng trưng cho bàn tay Phật. Vì vậy, khi bày loại quả này lên bàn thờ sẽ thể hiện lòng hiếu thảo. Đồng thời là mong muốn được Đức Phật và các vị thần linh che chở, bảo vệ và phù hộ độ trì.
Cách bày mâm ngũ quả miền Trung
Cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết của người miền Trung rất đơn giản. Bạn chỉ cần xếp trái cây có kích thước lớn và trọng lượng nặng ở dưới cùng. Các loại quả còn lại sẽ được sắp xếp xung quanh cho hài hòa và cân đối.
Có thể dùng khay tròn bằng gỗ Teak để bày mâm ngũ quả. Mặt khay phẳng với viền ngoài tinh tế giúp bạn dễ dàng cố định vị trí của từng loại trái cây mà không sợ xê dịch khi sắp xếp hay cần di chuyển.
3. Cách bày mâm ngũ quả ngày tết miền Nam.
Ý nghĩa của các loại quả trong mâm ngũ quả miền nam
Mâm ngũ quả miền nam có những nét đặc trưng riêng, gồm 5 loại quả: mãng cầu xiêm, dừa, đu đủ, xoài và sung. Tên của những loại quả này khi ghép lại có thể đọc là “sung vừa đủ dùng”. Điều này thể hiện mong ước về một năm mới no đủ, sung túc của người dân nơi đây.
Vì cách đọc như vậy nên ở miền Nam, người ta không dùng chuối, múi để bày trong mâm ngũ quả ngày Tết. Vì họ cho rằng chuối có cách phát âm gần giống với trái chuối sẽ không may mắn, khó phát triển làm ăn. Theo đó, cam, quýt gắn với câu “làm quan thì cam chịu” nên cũng nên tránh xa.
Đặc biệt, mâm ngũ quả miền nam thường có một cặp dưa hấu, tượng trưng cho sự may mắn. Ngoài ra, người miền Nam thường dùng dứa với ý nghĩa là con cái no đủ trong năm mới.
Cách bày mâm ngũ quả người miền Nam
Cách trang trí mâm ngũ quả của người miền Nam không quá cầu kỳ. Tương tự như miền Bắc và miền Trung, những quả to, nặng sẽ được chọn xếp ở dưới cùng.
Vì vậy, đu đủ, mãng cầu và dừa sẽ được đặt lên khay trước để tạo dáng. Các loại quả nhỏ sẽ được xếp đối xứng xung quanh sao cho tổng thể tạo thành hình tháp. Riêng dưa hấu sẽ được đặt hai bên sau khi đã trang trí xong mâm ngũ quả.
Dù thế nào thì mâm ngũ quả ngày Tết cũng gửi gắm rất nhiều tâm tư của gia chủ. Đó có thể là lời cầu chúc về sự dồi dào, bình an hay lời cầu chúc thành công. Hơn nữa, mâm ngũ quả còn thể hiện lòng hiếu thảo, lòng biết ơn của con cháu đối với ông bà tổ tiên. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn lựa chọn được phong cách trang trí phù hợp nhất.